BỔ DƯƠNG HOÀN NGŨ THANG (补阳还五汤)
– Cho những phần cơ thể từng im lặng… được gọi tên trở lại
“Có một bàn tay từng vẽ những đường rất thẳng,
Giờ nằm yên bên cạnh thân thể không còn động đậy.
Có một bàn chân từng bước qua bao nẻo đường,
Giờ cũng chỉ chạm đất… mà không biết mình đang đứng.”
🌿 Khi nửa thân thể hóa đá – và nửa còn lại học cách làm quen với im lặng
Sau một cơn tai biến.
Sau một đêm tỉnh dậy, bàn tay không còn cầm được, bàn chân không nghe lời...
Người ta vẫn sống – nhưng sống trong một phần cơ thể không còn phản hồi.
Cái đau nhất không phải là không nhấc nổi tay,
Mà là khi tay không đau – vì tay không còn biết cảm giác.
Bổ Dương Hoàn Ngũ Thang là một bài thuốc viết cho những thân thể như thế.
Viết cho một bên người đã im lặng quá lâu.
Viết cho một niềm hy vọng thầm thì, mong được gọi tên trở lại.
📜 Giai thoại – Nơi bắt đầu bài thuốc
Vương Thanh Nhậm (王清任) – danh y thời Thanh, được mời chữa cho một cụ ông liệt nửa người sau tai biến.
Bán thân bất toại. Mạch vô lực. Sắc diện trắng bệch.
Nhiều thầy thuốc đã lắc đầu. Người nhà chỉ còn trông mong.
Vương Thanh Nhậm không hứa hẹn, không động viên. Ông chỉ nói:
“Nếu huyết chưa chết – thì người vẫn có thể sống thêm một lần nữa.”
Ông kê bài thuốc ấy – vừa bổ khí dương, vừa thông kinh lạc, vừa hoạt huyết phá ứ.
Bổ Dương Hoàn Ngũ Thang ra đời từ đó – như một lời kêu gọi phần thân thể đang ngủ quên: “Hãy thức dậy đi.”
📖 Nguồn gốc bài thuốc
Ghi lại trong 《医林改错》(Ý Lâm Cải Thác) – một trong những y thư đổi mới sâu sắc tư tưởng y lý cổ.
Vương Thanh Nhậm là người đầu tiên mạnh dạn đặt trọng tâm điều trị huyết ứ trong các bệnh kinh lạc bị tắc sau tai biến.
"Mọi tổn thương – dù là khí, là thần, là tạng phủ – đều khó mà lành nếu huyết không thông."
Bổ Dương Hoàn Ngũ Thang là phương pháp trục ứ kết hợp bổ khí, một mẫu mực kinh điển trong phục hồi sau đột quỵ.
🌿 Thành phần bài thuốc – Mỗi vị như một lời đánh thức
• Hoàng kỳ (黄芪) – 60g
Bổ khí, thăng dương, dẫn khí vào sâu trong lạc mạch.
👉 Dùng loại sao rượu nhẹ, thân vàng vân gỗ, vị ngọt hậu – giúp mở đường cho thuốc đi khắp chi thể.
• Đương quy (当归) – 6g
Dưỡng huyết, hoạt huyết, làm mềm nơi co cứng.
👉 Chọn quy thân, sao rượu, thơm ngậy – để tăng dẫn huyết về tạng.
• Đào nhân (桃仁) – 6g
• Hồng hoa (红花) – 6g
Phá huyết ứ, thông kinh lạc, khai thông nơi huyết bị chặn đứng.
👉 Đào nhân cần bỏ vỏ, sao nhẹ; hồng hoa chọn loại đỏ tươi, cánh mỏng, khô tự nhiên.
• Xích thược (赤芍) – 6g
Thanh huyết nhiệt, chỉ thống, phối ngũ hành cho huyết hành không ngừng.
• Xuyên khung (川芎) – 3g
Dẫn thuốc lên đầu mặt, giảm co rút, hồi phục cảm giác chi trên.
• Địa long (全蝎) – 4.5g
Thông kinh lạc, hoạt huyết, giải nghẽn thần kinh ngoại biên.
👉 Loại tốt là thân nguyên vẹn, tẩm rượu sao vàng để giảm tanh, tăng dẫn truyền.
Mỗi vị thuốc là một tiếng gọi – gọi lại hơi ấm nơi cơ bắp từng tắt lịm.
🩺 Công dụng – Dùng trong các trường hợp
✅ Di chứng sau tai biến mạch máu não, sau 10–14 ngày (giai đoạn bán cấp)
✅ Bán thân bất toại, liệt nửa người, liệt mặt, yếu tay chân, không có lực
✅ Sau viêm tủy, đa dây thần kinh, tổn thương tủy sống gây co cứng hoặc tê bì
✅ Sau chấn thương sọ não, phẫu thuật gây rối loạn vận động kéo dài
⚠️ Hãy nhớ …
• Không dùng cho người đang sốt, xuất huyết não, huyết áp chưa ổn định
• Chỉ dùng sau khi người bệnh qua giai đoạn cấp, mạch đã yên, huyết đã định
• Hiệu quả tăng mạnh khi phối hợp vật lý trị liệu, xoa bóp phục hồi chức năng
• Không kỳ vọng kết quả ngay – mà theo dõi từng phản hồi nhỏ nhất của thân thể: ấm lên, cử động nhẹ, có cảm giác lại nơi từng tê bì
🔧 Cách chọn dược liệu và bào chế để đạt hiệu quả tối ưu
• Hoàng kỳ: sao rượu nhẹ để tăng khả năng nâng dương, khí mạnh mà không nghẽn
• Đào nhân: bỏ đầu nhọn, chẻ đôi, sao sơ – tránh trệ khí
• Địa long: sấy khô đều, sao vàng tẩm rượu – giảm mùi tanh, tăng dẫn truyền kinh lạc
• Đương quy, Xích thược, Hồng hoa: sấy âm can, không sao quá lửa để giữ tinh chất hoạt huyết
Nếu dùng thang: sắc nhẹ, hãm lâu.
Nếu tán hoàn: nên nghiền mịn từng vị, phối đúng tỷ lệ.
Đó cũng là cách khiến mỗi vị thuốc bước vào cơ thể như một người hiểu chuyện – biết cần đến đâu, dừng ở đâu.
🌸 Bổ Dương Hoàn Ngũ Thang – Không dạy người ta đi lại, mà dạy một phần thân thể… nhớ cách sống
Có những phần cơ thể bị ta quên.
Cũng có những phần cơ thể… tự quên chính mình.
Bổ Dương Hoàn Ngũ Thang không thể trả bạn về như cũ,
Nhưng có thể gọi lại một cử động nhẹ, một luồng ấm len trong mạch máu,
Một cơ bắp co lại – như lần đầu tiên biết mình còn thuộc về thân thể.
“Không ai trả lại được bước chân,
Nhưng nếu máu còn thở,
Ta vẫn có thể chạm đất bằng hy vọng.”
Để đặt lịch khám tại ĐÀO GIA Y VIỆN, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE/ZALO: 0967536386 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Quý khách có thể xem thêm bài viết về Tê tay - tê chân do thoát vị đĩa đệm cổ và lưng - ĐÀO GIA Y VIỆN
0 Nhận xét