Trong quá trình điều trị bằng châm cứu, việc sử dụng các phương pháp bổ tả đóng một vai trò quan trọng. Những người thầy thuốc châm cứu cần tập trung vào thủ thuật bổ tả để tối đa hóa hiệu quả điều trị cho bệnh nhân. Các phương pháp bổ tả được áp dụng linh hoạt tùy thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể của từng bệnh nhân.
Các thủ thuật bổ tả được lựa chọn dựa trên tình hình bệnh tật của bệnh nhân và quyết định của người thầy thuốc. Trong một số trường hợp, thủ thuật bổ tả có thể được thực hiện đồng thời với châm cứu, trong khi trong những trường hợp khác, nó có thể được áp dụng sau khi đã đạt được cảm giác "đắc khí" - hiệu ứng kích thích đủ mạnh để tạo ra hiệu quả điều trị.
Hãy cùng ĐÀO GIA Y VIỆN tìm hiểu về các phương pháp bổ tả trong châm cứu và thông tin liên quan thông qua bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
Thủ thuật bổ tả trong châm cứu là gì?
Chỉ định của thủ thuật bổ tả trong châm cứu
Những phương pháp đơn thuần kinh điển
Phương pháp bổ tả hỗn hợp thường dùng
Những thủ thuật thường dùng hiện nay
Ngoài ra các bạn có thể tham khảo một số phương pháp bổ tả phối hợp sau
Thủ thuật bổ tả trong châm cứu là gì?
Bổ tả là thủ thuật áp dụng khi châm. Với mục đích là để nâng cao hiệu quả của phương pháp châm khi châm đã đắc khí.
Chỉ định của thủ thuật bổ tả trong châm cứu
Chỉ định của phép bổ
Những bệnh mà Y học cổ truyền chẩn đoán là chứng hư, thường là những bệnh lâu ngày làm cơ thể suy kiệt. Bên cạnh đó, phép bổ còn được chỉ định trong trường hợp cơ thể đang suy nhược, giảm sức đề kháng.
Chỉ định của phép tả
Chỉ định của phép tả là những bệnh mà Y học cổ truyền chẩn đoán là chứng thực, thường những bệnh mới mắc phải. Cơ thể bệnh nhân thường còn khỏe, phản ứng còn mạnh đối với bệnh tật.
Những phương pháp bổ tả đơn thuần kinh điển
Những phương pháp bổ tả đóng vai trò quan trọng trong quá trình châm cứu và có thể được thực hiện một cách đơn thuần hoặc phối hợp với 2 đến 3 thủ thuật cùng lúc. Dưới đây là một số ví dụ về các thủ thuật bổ tả trong châm cứu:
1. Bổ tả theo hơi thở:
Khi người bệnh thở ra, thầy thuốc châm kim vào để gây cảm giác "đắc khí". Rồi đợi đến khi bệnh nhân hít vào, sau đó mới rút kim ra -> Bổ. Hoặc ngược lại, khi người bệnh hít vào, châm kim vào để gây cảm giác "đắc khí", rồi rút kim ra khi bệnh nhân thở ra. Phương pháp này tùy thuộc vào mục tiêu điều trị -> Tả.
2. Bổ tả theo chiều mũi kim và thứ tự châm kim:
Khi châm các kinh âm ở tay, hướng mũi kim về phía ngón tay. Châm các kinh dương ở tay, hướng mũi kim về phía đầu. Tương tự, khi châm nhiều huyệt trên một đường kinh, châm các huyệt theo thứ tự thuận với chiều vận hành của đường kinh khí -> Bổ. Hoặc có thể thực hiện ngược lại triều kinh -> Tả, tùy thuộc vào mục tiêu điều trị.
3. Bổ tả theo kích thích từng bậc:
Bổ: Châm nhanh vào dưới da (bộ thiên), gây cảm giác “đắc khí” rồi vê kim theo một chiều 9 lần (số dương). Tiếp tục châm nhanh vào lớp cơ nông (bộ nhân), gây cảm giác “đắc khí” vê kim theo một chiều 9 lần. Tiếp tục châm nhanh vào lớp cơ sâu (bộ địa) gây cảm giác “đắc khí”. Vê kim theo một chiều 9 lần. Sau đó từ từ rút kim đến dưới da, dừng lại một lúc, rồi từ từ rút kim ra hẳn. Nếu cần thiết, có thể châm lại lần thứ hai.
Tả: làm ngược lại với cách bổ. Đầu tiên, từ từ châm thẳng vào lớp cơ sâu (bộ địa), gây cảm giác “đắc khí”. Rồi vê kim theo một chiều 6 lần (số âm), rút kim lên nhanh lớp cơ nông (bộ nhân). Gây cảm giác “đắc khí” rồi vê kim theo một chiều 6 lần. Tiếp tục lại rút kim nhanh lên dưới da (bộ thiên), gây cảm giác “đắc khí” vê kim theo một chiều 6 lần. Cuối cùng dừng lại một lúc rồi rút nhanh kim hẳn ra ngoài. Nếu cần thiết, có thể châm lại như trên lần thứ hai.
4. Bổ tả theo bịt và không bịt lỗ châm:
Khi rút kim ra nhanh (Nội kinh) hoặc từ từ (Đại thành), có thể bịt ngay lỗ châm lại để không cho khí thoát ra ngoài (bổ). Hoặc không cần bịt lỗ châm để cho khí tản hết ra ngoài (tả).
Các phương pháp bổ tả này đòi hỏi sự linh hoạt và tùy thuộc vào tình hình bệnh tật cụ thể của từng bệnh nhân. Người thầy thuốc châm cứu cần quan tâm đến các thủ thuật bổ tả và lựa chọn phương pháp phù hợp để đạt hiệu quả tốt nhất trong quá trình trị liệu.
Phương pháp bổ tả hỗn hợp thường dùng
Thiêu sơn hỏa, Thấu thiên lương
Bổ
Dùng thủ thuật Thiêu sơn hỏa, có thể gây được cảm nóng ấm ở chỗ châm, hoặc có khi cả toàn thân. Thủ thuật này phối hợp 3 thủ thuật trên cùng làm. Thầy thuốc sẽ bảo người bệnh hít vào bằng mũi 1 lần, thở ra bằng miệng 5 lần. Khi người bệnh đang thở ra châm nhanh vào dưới da, gây cảm giác “đắc khí”, vê kim một chiều 3 hoặc 9 lần (số dương), tiếp tục châm vào lớp cơ nông, gây cảm giác“đắc khí”, rồi vê kim theo một chiều 3 hoặc 9 lần. Lại tiếp tục châm tiếp vàp lớp cơ sâu, gây cảm giác “đắc khí”, vê kim theo một chiều 3 hoặc 9 lần. Sau khi tiến hành và kích thích 3 bậc xong, từ từ kéo kim lên dưới da, dừng lại một lát, đợi người bệnh hít vào thì rút hẳn kim và day bịt ngay lỗ kim (Châm Cứu Đại Thành).
Tả
Dùng thủ thuật Thấu thiên lương, có thể gây được cảm giác mát ở chỗ châm, hoặc có khi toàn thân. Là thủ thuật phối hợp 3 thủ thuật đơn giản trên. Thầy thuốc sẽ bảo người bệnh hít vào bằng miệng 1 lần, sau đó thở ra bằng mũi 5 lần. Khi người bệnh đang hít vào, châm từ từ vào lớp cơ sâu, gây cảm giác “đắc khí”, vê kim theo một chiều 6 lần.
Rút nhanh lên lớp cơ nông, châm xuống từ từ rồi rút kim nhanh 3 lần. Sau đó rút kim nhanh lên dưới da, dừng lại một lát, đợi khi người bệnh thở ra thì rút kim nhanh ra ngoài và không day bịt lỗ kim (Châm Cứu Đại Thành).
Những thủ thuật thường dùng hiện nay
Trên cơ sở kinh nghiệm của người xưa, hiện nay các thủ thuật bổ tả trong châm cứu thường dùng gồm:
Bổ Tả theo hơi thở bệnh nhân
Bổ: Thở ra, châm vào. Hít vào, rút ra.
Tả: Hít vào, châm vào. Thở ra, rút kim.
Bổ Tả theo cường độ kích thích kim
Bổ: Châm ”đắc khí” để nguyên không vê kim.
Tả: Châm ”đắc khí” vê kim nhiều lần.
Bổ Tả theo thời gian lưu kim
Bổ: Lưu kim lâu.
Tả: Lưu kim ngắn.
Bổ Tả theo kỹ thuật lúc rút kim
Bổ: Rút kim nhanh.
Tả: Rút kim từ từ.
Bổ tả theo bịt lỗ châm
Bổ: Rút kim bịt ngay lỗ châm.
Tả: Rút kim không bịt lỗ châm.
Thầy thuốc châm cứu hiện nay có khi phối hợp cả 5 yêu cầu trên, nhưng rất thường chỉ phối hợp 2 yêu cầu cường độ và thời gian.
Trên đây là một số thủ thuật bổ tả trong châm cứu y học cổ truyền. Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý khi dùng các phương pháp bổ tả để đạt hiệu quả cao khi chữa bệnh bằng Đông y. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, bạn hãy đến khám bệnh ở những cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Hy vọng bài viết trên đã mang đến những kiến thức hữu ích cho quý độc giả.
0 Nhận xét